AI in de zorg begint bij infrastructuur, niet bij data

Bestuurders zien de kansen van AI. Slimmere administratie, minder druk op personeel, beter onderbouwde beslissingen. Toch komt de uitvoering vaak tot stilstand zodra iemand vraagt waar de data staan, wie er meekijkt en of het allemaal wel veilig is volgens NIS2 en de AVG.

Die vragen zijn logisch. In de zorg is veiligheid geen randvoorwaarde maar de basis. Veel organisaties grijpen dan naar nieuw beleid of dure software, terwijl de oplossing dichterbij ligt. De sleutel zit in de fundering waarop al die toepassingen draaien: de infrastructuur.

In veel zorgorganisaties is die technische basis er al. Het gaat er nu om die goed te benutten, zodat bestuurders met vertrouwen de volgende stap kunnen zetten.

“Veilige infrastructuur is de basis voor veilige toepassing van AI,” zegt Igor Brouwers, CEO van PAQT. “Zodra die klopt, verdwijnt een groot deel van de angst die nu rond AI leeft.”

Wanneer die infrastructuur betrouwbaar is, kan AI veilig worden ingezet zonder slapeloze nachten over datalekken of compliance.

AI in de zorg wordt pas betrouwbaar als de infrastructuur betrouwbaar is.

De echte vraag achter AI-veiligheid

De meeste gesprekken over AI gaan over de techniek. Over de kwaliteit van het model of de kans op fouten in de output. Maar de grootste risico’s zitten daaronder: in de servers, de opslag en de toegangsrechten.

Een toezichthouder kijkt niet naar de algoritmes. Die vraagt waar de data precies draaien, wie er toegang heeft en hoe elke stap wordt vastgelegd. Als een organisatie dat niet kan laten zien, ontbreekt grip. En zonder grip is er ook geen vertrouwen.

Daarom begint een audit in de zorg niet bij de applicatie, maar bij de infrastructuur.

Wie kan aantonen dat alle databewegingen worden gelogd en dat alleen bevoegde medewerkers toegang hebben, staat sterk. Vanaf dat moment verschuift het gesprek van onzekerheid naar zekerheid.

AI draait niet alleen om technologie, maar ook om de mensen die ermee werken. Als professionals weten dat de basis veilig is, durven ze het systeem te gebruiken en groeit het vertrouwen vanzelf.

Want infrastructuur is wél aantoonbaar veilig te maken. Dat is waar vertrouwen in AI begint.

Houd data dichtbij, de waarde van lokale infrastructuur

De plek waar data worden opgeslagen bepaalt wie er juridisch bij mag.

Een AI-platform dat draait op Amerikaanse servers valt automatisch onder Amerikaanse wetgeving. Zelfs als er in het contract staat dat de data niet gedeeld worden, kan een overheid toegang afdwingen. Op dat moment heeft een zorgorganisatie weinig te zeggen.

Een datacenter in Amsterdam werkt anders. Daar gelden Europese regels, die medische gegevens beschermen tot in detail. Servers staan in beveiligde hallen met cameratoezicht.

Alleen geautoriseerde medewerkers mogen naar binnen. Elke actie wordt automatisch gelogd en opgeslagen voor controle.

Wanneer data in Nederland of Europa blijven, is de veiligheid aantoonbaar te borgen.

Dat biedt zorgorganisaties drie heel praktische voordelen:

• Geen grijze zones over datadeling
• Altijd aantoonbaar compliant met AVG en NEN 7510
• Kortere lijnen bij audits en leverancierscontact

Zo blijft de controle waar die hoort: bij de zorgorganisatie zelf. Het is niet alleen een juridische keuze, maar een praktische manier om rust te creëren.

Zodra bestuurders weten dat hun data binnen Europa blijven, kunnen ze met vertrouwen verder bouwen aan nieuwe AI toepassingen.

Hybride architectuur is veilig en betaalbaar

Niet elke AI-toepassing in de zorg is even kritisch. Daarom werkt een hybride opzet vaak het beste. Belangrijke processen blijven binnen de muren van de organisatie; ondersteunende processen kunnen in de cloud.

Een ziekenhuis is daar een goed voorbeeld van. AI die op de intensive care helpt bij vitale functies moet altijd beschikbaar zijn, ook tijdens een storing of crisissituatie. Die draait dus op lokale servers in het ziekenhuis zelf. Toepassingen voor HR of planning kunnen in de cloud draaien. Dat scheelt kosten zonder dat het risico groter wordt.

Voor artsen en verpleegkundigen betekent dit dat systemen gewoon blijven werken, ook als er tijdelijk geen verbinding is met de cloud. Voor IT-teams betekent het minder stress, de verdeling is vooraf helder en controleerbaar.

Door slimme routering en dataclassificatie weet een organisatie precies welke data waarheen gaan en waarom. Zo ontstaat een infrastructuur die evenwichtig is: veilig, efficiënt en schaalbaar.

Een IT-team hoeft dan niet meer te kiezen tussen veiligheid of vooruitgang. Beide zijn geborgd in de manier waarop de infrastructuur is ingericht.

Waarom zorgorganisaties nu al kunnen beginnen met AI

Veel organisaties wachten nog op de perfecte omstandigheden. Tot de wetgeving helemaal rond is, of tot er Europese AI-fabrieken staan. Dat wachten is niet nodig, want de eerste stappen kunnen nu al gezet worden.

Voorzichtigheid is goed, zegt Igor Brouwers, CEO van PAQT, maar het mag niet leiden tot stilstand.

“Huiverig zijn is een goed vertrekpunt, zolang het leidt tot actie.”

Begin klein, met één toepassing die iets oplost voor medewerkers of patiënten. Zorg dat de infrastructuur daarvoor stevig staat. En gebruik die eerste stap om te leren:

• Hoe data veilig stromen binnen de organisatie
• Hoe compliance aantoonbaar blijft
• Hoe medewerkers vertrouwen krijgen in de technologie

Een GGZ-instelling begon bijvoorbeeld met één veilige AI-toepassing voor triage. Na drie maanden durfden teams meer experimenten aan, omdat ze wisten dat de basis veilig stond.

Elke fase levert nieuwe inzichten op voor governance en dagelijks gebruik. Dat leerproces loopt dwars door de organisatie heen. Bestuurders zien dat compliance werkt, IT krijgt overzicht en zorgprofessionals ervaren dat technologie hen echt ondersteunt.

Zoals Igor zegt: “Doe jezelf een plezier, en begin nu.”

De kennis en het vertrouwen die daaruit voortkomen zijn de echte winst van verantwoord experimenteren. Daarmee keert rust terug op de werkvloer én groeit het vertrouwen om nieuwe AI technologie in te zetten.

De rol van een infrastructuur- en implementatiepartner

Zorginstellingen hoeven die weg niet alleen af te leggen. Een betrouwbare partner helpt om techniek, veiligheid en wetgeving te verbinden tot één werkbare structuur.

Bij PAQT begint elk traject met RISE: vier stappen die zorgen dat AI-technologie veilig groeit binnen de zorgpraktijk: Recognize, Ideate, Shape en Evolve.

Samen brengen we de vraag van de organisatie in kaart, toetsen de haalbaarheid, ontwerpen een veilige omgeving en bouwen die stap voor stap uit. Die aanpak voorkomt dat er geïnvesteerd wordt in pilots die nooit verder komen.

PAQT werkt altijd compliance-first en is gecertificeerd volgens ISO 27001, ISO 9001 en NEN 7510, en beschikt over een ISAE 3402-verklaring**.** Dat geeft zorgorganisaties extra zekerheid dat processen, databeveiliging en toegangsbeheer niet alleen goed zijn ingericht, maar ook onafhankelijk worden gecontroleerd. Medische data worden versleuteld opgeslagen, processen verlopen gecontroleerd en elke actie is herleidbaar.

Een concreet voorbeeld: bij een Europese digital-healthapplicatie werden laboratoriumuitslagen gekoppeld aan leefstijldata om gepersonaliseerde gezondheidsrapporten te maken.

AI-modellen analyseerden de biomarkers, artsen controleerden het resultaat in een beveiligd portaal en alle handelingen werden automatisch vastgelegd. Zo bleef de menselijke professional betrokken en bleef het systeem volledig audit-proof.

Van zorg naar vertrouwen

AI verdwijnt niet uit de zorg. De uitdaging is hoe we het veilig en verantwoord gebruiken. Zodra de infrastructuur op orde is, verandert AI van risico in hulpmiddel.

Bestuurders kunnen dan aantonen wat er gebeurt met data, IT-teams weten dat de basis klopt en professionals merken dat de technologie hun werk lichter maakt. Voor patiënten betekent dat dat hun gegevens in veilige handen zijn en dat zorgverleners sneller en met meer aandacht kunnen handelen.

“Zorgen over dataveiligheid moeten nieuwsgierigheid oproepen,” zegt Igor Brouwers. “Want er is meer mogelijk dan veel mensen denken.”

Zodra zorgorganisaties die zekerheid voelen, ontstaat er ruimte voor innovatie. Niet uit angst, maar uit vertrouwen.

Veiligheid maakt vernieuwing mogelijk.

Wanneer die veiligheid zichtbaar is, groeit vertrouwen vanzelf, bij bestuurders, professionals en patiënten.

Wil je weten hoe je AI vanaf de basis compliant kunt inrichten? Lees dan de blog “Waarom AI in de zorg alleen werkt met compliance-by-design”.

Of wil je direct sparren over jouw eigen situatie?

Plan een gesprek met onze specialisten.

Samen bouwen we aan zorgvernieuwing met technologie die zekerheid geeft.