De zeven bouwstenen van een zorg-grade AI Infrastructuur
AI maakt steeds vaker deel uit van de zorgpraktijk, van systemen die medische dossiers samenvatten tot modellen die trends in patiëntgegevens herkennen. De techniek werkt, maar de vraag blijft: is het wel veilig? In veel zorginstellingen groeit de hoeveelheid regels sneller dan de praktijk kan bijbenen. In de vergaderruimte gaan protocollen, privacyrichtlijnen en Excel-lijsten vol vinkjes van hand tot hand. Ondertussen vraagt iemand op de werkvloer zich af: “Zijn we nu echt compliant, of lijkt het alleen zo?”
Schrijf je in voor het webinar
InschrijvenCompliance begint niet bij beleid, maar bij ontwerp
Nieuwe wetgeving, interne audits en veranderende privacy-eisen zorgen voor meer papierwerk, maar zelden voor zekerheid.
En precies daar lopen veel AI-initiatieven vast.
De modellen doen wat ze moeten doen, maar niemand weet zeker of de data veilig is verwerkt, waar ze wordt opgeslagen of wie toegang heeft tot de resultaten.
De systemen blijven draaien zoals altijd, terwijl AI-toepassingen steeds meer gegevens verzamelen, combineren en analyseren.
Zonder zicht op wat er werkelijk gebeurt met die informatie, kan geen enkele bestuurder met vertrouwen verder opschalen.
Echte zekerheid ontstaat pas wanneer veiligheid in het ontwerp van de AI-infrastructuur zelf is verankerd.
In systemen die vanaf dag één registreren wie wat doet, waar data stroomt en hoe toegang wordt beheerd.
Zo verschuift compliance van een beleidsdossier naar een ontwerpprincipe.
Wanneer veiligheid vanaf de basis wordt ingebouwd, groeit vertrouwen vanzelf, zichtbaar in dashboards, rapporten en dagelijkse praktijk.
Begin bij de datastromen
Elke AI-toepassing leeft van data. Daarom begint compliance bij inzicht in die stromen.
Zonder te weten waar data vandaan komt, waar ze heen stroomt en wie erbij kan, blijft elke maatregel giswerk. Je kunt pas beveiligen wat je kunt volgen.
In een zorginstelling bewegen gegevens zich voortdurend tussen systemen en afdelingen.
AI-modellen analyseren die gegevens om patronen te ontdekken, beslissingen te ondersteunen of administratieve taken te verlichten.
Op de intensive care worden vitale waarden vastgelegd, doorgestuurd naar het EPD en geanalyseerd met AI-modellen die trends signaleren.
In HR-systemen staan personeelsgegevens, inclusief roosters en functiebeschrijvingen die via rapportages worden gedeeld met leidinggevenden.
Onderzoeksteams gebruiken geanonimiseerde datasets om modellen te trainen die patronen in patiëntdata herkennen.
Elke gegevensstroom kent een ander risicoprofiel. De ene bevat medische informatie die onder strikte wetgeving valt, de andere personeelsdata of onderzoeksresultaten die alleen intern gedeeld mogen worden.
Zonder centraal overzicht is het onmogelijk te weten of al die stromen voldoen aan de juiste beveiligings- en privacyvoorwaarden.
Daarom begint compliance met het zichtbaar maken van deze routes, zodat AI-processen aantoonbaar binnen veilige grenzen opereren, alsof je een plattegrond tekent waarop precies te zien is welke deuren openstaan en wie de sleutels heeft.
Voorbeelden van datastromen die je wilt kunnen volgen:
- Patiëntgegevens die van de IC naar het EPD en daarna naar een analyseplatform worden gestuurd.
- HR-informatie die via exports of API’s in rapportages terechtkomt.
- Onderzoeksdata die wordt gedeeld met externe partners of AI-modellen.
Zodra die stromen inzichtelijk zijn, ontstaat de basis voor controle.
Dan weet een organisatie niet alleen wát er gebeurt met data, maar ook hóe ze kan aantonen dat haar AI-toepassingen veilig, verantwoord en transparant functioneren.
Om dat structureel te kunnen waarborgen, is een stevige technische fundering nodig.
Die fundering bestaat uit concrete onderdelen die samen zorgen dat elke stap, van dataverwerking tot toegang, aantoonbaar veilig verloopt.
De zeven bouwstenen van een zorg-grade infrastructuur
Een zorg-grade infrastructuur bestaat uit onderdelen die samen één geheel vormen.
Elke bouwsteen heeft een duidelijk doel: risico’s verkleinen, veiligheid zichtbaar maken en het beheer voor IT-teams overzichtelijk houden.
1. Logging en auditing
Elke actie wordt vastgelegd. Van inloggen tot gegevens wijzigen, alles krijgt een tijdstempel en wordt bewaard in een controleerbaar logboek. Zo is altijd zichtbaar wie iets deed, wanneer het gebeurde en wat het effect was.
2. Identity & Access Management (IAM)
Gebruikers krijgen alleen toegang tot wat ze nodig hebben.
Via centrale aanmelding (SSO) en rolgebaseerde rechten weet je zeker dat niemand per ongeluk bij gegevens komt die niet voor hem bedoeld zijn.
3. Autorisatie op datalaag
Toegang wordt niet alleen per applicatie geregeld, maar ook op veldniveau.
Een arts kan bijvoorbeeld medische data inzien, terwijl een onderzoeker alleen anonieme waarden ziet.
4. Context-isolatie
Elk project, team of AI-toepassing draait in zijn eigen beveiligde omgeving.
Zo blijft informatie gescheiden, ook als meerdere afdelingen met hetzelfde platform werken.
5. Monitoring en incidentdetectie
Het systeem houdt zichzelf in de gaten.
Wanneer er afwijkingen of verdachte patronen worden gezien, gaat automatisch een melding naar de beheerder voordat het probleem escaleert.
6. Failover en offline-modus
Kritische toepassingen blijven werken, zelfs als de verbinding wegvalt.
Lokale servers nemen het automatisch over en synchroniseren zodra het netwerk terug is.
7. PII-guardrails (bescherming van persoonsgegevens)
Gevoelige data zoals BSN-nummers of patiëntnamen worden automatisch herkend, gemaskeerd of geblokkeerd voordat ze buiten de beveiligde omgeving komen.
Deze bouwstenen vormen samen het fundament van compliance by design.
Veiligheid zit zo vanaf het begin in het ontwerp, waardoor organisaties kunnen aantonen dat hun systemen doen wat ze beloven.
Assurance die telt: zo toon je naleving aan in de praktijk
Compliance wordt pas waardevol als ze zichtbaar is.
IT-managers hebben geen behoefte aan beleidsstukken, maar aan bewijs dat standhoudt tijdens elke audit. Een zorg-grade infrastructuur maakt dat bewijs tastbaar.
Elke wijziging, inlogpoging of storing laat een spoor na dat direct gecontroleerd kan worden. Audits, penetratietests en incidentdrills worden zo momenten waarop de techniek zelf bewijst dat ze betrouwbaar is.
Toegangsrechten worden regelmatig herzien. Incidenten worden niet alleen opgelost, ook de oorzaak wordt vastgelegd en gedeeld met het team.
KPI’s zoals Mean Time To Detect (MTTD) en Mean Time To Recover (MTTR) tonen hoe snel de organisatie reageert en herstelt wanneer er iets gebeurt.
Om dat vertrouwen tastbaar te maken, helpt het om elk kwartaal dezelfde kernpunten te toetsen. Met zo’n vast ritme ontstaat een cyclus van meten, verbeteren en aantonen dat de infrastructuur blijft doen wat ze belooft.
Checklist: bewijs dat werkt
- Auditlogs zijn compleet, controleerbaar en altijd te herhalen.
- Toegangsrechten zijn elk kwartaal beoordeeld en bijgewerkt.
- Incidenten zijn geanalyseerd en voorzien van een verbeterplan.
- Testen en drills zijn uitgevoerd en vastgelegd.
- KPI’s voor detectie en herstel blijven binnen de afgesproken norm.
Met zulke gegevens op tafel krijgt compliance een ander karakter.
Bestuurders zien feitelijk bewijs, toezichthouders krijgen vertrouwen en IT-teams weten dat hun infrastructuur tot in de details klopt
Normen en jurisdictie: de kaders die zekerheid geven
Echte veiligheid krijgt pas betekenis binnen duidelijke grenzen.
Voor zorgorganisaties vormen standaarden als NEN 7510 en ISO 27001/27017/27018 het fundament.
Deze normen beschrijven hoe informatiebeveiliging, privacy en continuïteit in elke laag van de infrastructuur worden geborgd, van toegangsbeheer tot incidentafhandeling.
Daarbij speelt ook de locatie van data een doorslaggevende rol.
Door systemen te hosten in Nederlandse datacenters blijft alle informatie binnen nationale wetgeving en onder toezicht van Europese privacyregels.
Zorginstellingen weten zo precies in welk juridisch kader hun gegevens worden verwerkt en wie er verantwoordelijkheid draagt.
Samen vormen deze kaders een stevig anker voor vertrouwen.
Internationale normen geven structuur, Nederlandse jurisdictie brengt rust.
Het resultaat is een infrastructuur die technisch sterk is én aantoonbaar voldoet aan de eisen waarop de zorg wordt beoordeeld.
Van papier naar praktijk: de winst van compliance by design
Echte zekerheid ontstaat wanneer beleid en techniek elkaar versterken.
Zodra de infrastructuur veiligheid zichtbaar maakt, verdwijnt de druk van losse audits en terugkerende controles.
Er komt rust, omdat bewijs direct beschikbaar is in het systeem zelf.
Compliance by design levert drie grote voordelen op: grip op data en toegang, transparantie in processen en snelheid in besluitvorming.
Bestuurders krijgen vertrouwen, IT-teams houden overzicht en innovatiemanagers kunnen projecten sneller doorzetten.
“Echte zekerheid ontstaat pas als je het kunt aantonen in de techniek zelf,” zegt Arlon Antonius, Head of Tech Solutions bij PAQT. “Bewijs van veiligheid hoort zichtbaar te zijn in het auditspoor, niet in een beleidsstuk.”
Bij PAQT helpen we zorgorganisaties om compliance vanaf de basis te borgen.
Samen ontwerpen we infrastructuren die aantoonbaar veilig zijn en ruimte geven aan vernieuwing.
Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem contact met ons op via deze pagina.
Schrijf je in voor het webinar
Inschrijven